Inloggen Account aanvragen
Het uitgangspunt van Nederland is dat het bestaande internationaal recht niet alleen offline, maar ook online van toepassing is. Hoe een bestaande regel van internationaal recht kan worden toegepast in het cyberdomein is niet altijd duidelijk. Dit heeft te maken met de specifieke eigenschappen van informatie- en communicatietechnologie. De kern van discussies over cyber en internationaal recht is hoe een regel van internationaal recht van toepassing is in het cyberdomein.
Nederland neemt sinds 2016 deel aan besprekingen binnen de Eerste Commissie van de Verenigde Naties (VN) op het gebied van verantwoordelijk statelijk gedrag in cyberspace. Twee VN-processen zijn bij verantwoordelijk statelijk gedrag in cyberspace toonaangevend. Het langstlopende proces is de ‘United Nations Group of Governmental Experts on Advancing responsible State behaviour in cyberspace in the context of international security’ (GGE) waaraan een kleine groep van 20-25 experts uit alle werelddelen deelnemen. Een ander proces binnen de Eerste Commissie van de Verenigde Naties is de ‘Open-Ended Working Group on Developments in the Field of ICTs in the Context of International Security’ (OEWG). In tegenstelling tot de GGE is de OEWG toegankelijk voor alle lidstaten van de Verenigde Naties.
De OEWG- en GGE-processen hebben in 2021 allebei geleid tot consensusrapporten. Dit houdt in dat alle deelnemende staten zich kunnen vinden in een opgestelde tekst. In deze rapporten is herbevestigd dat internationaal recht van toepassing is in cyberspace. Dit is tevens het uitgangspunt voor Nederland. In de rapporten worden een aantal belangrijke internationale beginselen genoemd bij de toepassing van internationaal recht. Daarnaast zijn er paragrafen opgenomen over niet-bindende gedragsnormen, vertrouwenwekkende maatregelen, reguliere interstatelijke dialoog en het belang van capaciteitsopbouw. In het GGE rapport uit 2021 is opgenomen dat staten hun nationale posities over de toepassing van internationaal recht in cyberspace openbaar kunnen maken. De posities, waaronder die van Nederland, zijn te vinden in het de GGE compendium inzake verantwoordelijk statelijk gedrag in cyberspace. De nationale posities dragen bij aan de discussies binnen de VN.
Cyberveiligheid speelt ook een rol in de Derde Commissie van de VN op het gebied van cybercrime. Ook de Raad van Europa is actief op het gebied van cybercrime, bijvoorbeeld in het kader van het Cybercrimeverdrag. Vanuit het ministerie van Justitie en Veiligheid is hier veel aandacht voor.
